Αχαιός

Όνομα μυθολογικών και ιστορικών προσώπων. 1. Μυθικό πρόσωπο, γενάρχης και ήρωας των Αχαιών, γιος του Ξούθου (γιου του Έλληνα) και της θυγατέρας του Ερεχθέα, Κρέουσας (Απολλόδ. Α’ 7,3 και Στραβ. Η’ 383). Σύμφωνα με άλλες εκδοχές ήταν γιος του Ποσειδώνα και της Λάρισας ή του Δία και της Φθίας και αδελφός του Πελασγού. 2. Α. ο Πυθοδώρου. Τραγικός ποιητής από την Ερέτρια (484–406/405 π.Χ.). Δίδαξε 30-40 δράματα, μια φορά μάλιστα νίκησε τον Ευριπίδη σε δραματικό αγώνα. Διέπρεψε στη σύνθεση σατυρικών δραμάτων και από τους κριτικούς της Αλεξανδρείας τοποθετήθηκε πολύ κοντά σε αξία στους Αισχύλο, Σοφοκλή και Ευριπίδη. Από τους τίτλους δραμάτων του, που αναφέρει ο ιστορικός Αθήναιος, τα περισσότερα είναι σατυρικά δράματα (Αλκμέων, Ήφαιστος, Ίρις, Ομφάλη, Λίνος, Αίθων κ.ά.) ενώ τα υπόλοιπα αναφέρονται χωρίς χαρακτηρισμό (Κύκνος, Μοίραι, Άθλοι, Θησεύς, Οιδίπους). Μικρά αποσπάσματα από τα έργα του βρίσκονται στη συλλογή των τραγικών ποιητών του Ναούκ. 3. Στρατηγός των Σελευκιδών (3ος αι. π.Χ.). Συνδεόταν στενά με τη βασιλική οικογένεια των Σελευκιδών λόγω του γάμου της κόρης του Λαοδίκης με τον βασιλιά Σέλευκο τον Καλλίνικο (Αντίοχος B’). Έχασε όμως την επιρροή αυτή, όταν ο γαμπρός του χώρισε τη Λαοδίκη και παντρεύτηκε την κόρη του βασιλιά της Αιγύπτου Πτολεμαίου Γ’, Βερενίκη. Η άλλη κόρη του Α., η Αντιοχίς, ήταν μητέρα του βασιλιά της Περγάμου Αττάλου Α’. Υπάρχουν ορισμένες αμφιβολίες ως προς την ιστορική αλήθεια πολλών γεγονότων από τη δράση του. Αυτά που έχουν επιβεβαιωθεί είναι ότι ήταν στρατηγός του Σέλευκου και ιδρυτής δύο πόλεων στις ανατολικές κτήσεις του κράτους που φέρουν το όνομα Αχαΐα (μία κοντά στην Κασπία θάλασσα και μία στην επαρχία των Πάρθων). 4. Στρατιωτικός διοικητής των Σελευκιδών, εγγονός του προηγούμενου (περ. 250-214 π.Χ.). Νυμφεύτηκε τη θυγατέρα του Μυθριδάτη, του βασιλιά του Πόντου, Λαοδίκη. Έλαβε μέρος στην εκστρατεία του Σέλευκου Γ’ εναντίον του Αττάλου (224). Μετά τον φόνο του Σέλευκου Γ’ συνέχισε να υπηρετεί υπό τις διαταγές του αδελφού του, διαδόχου του θρόνου, Αντιόχου Γ’ του Μέγα. Ο Αντίοχος Γ’ σε ένδειξη ευγνωμοσύνης τον διόρισε πολιτικό και στρατιωτικό διοικητή της Μικράς Ασίας (ανάμεσα στο όρος Ταύρο και το Αιγαίο πέλαγος), με πρωτεύουσα τις Σάρδεις. Αργότερα όμως φιλοδόξησε να γίνει βασιλιάς, μετά την ήττα του Αντιόχου από τον βασιλιά της Αιγύπτου Πτολεμαίο Δ’, στη μάχη της Ραφίας (217 π.Χ.). Ο Αντίοχος τότε στράφηκε εναντίον του και τον πολιόρκησε στις Σάρδεις επί δύο χρόνια. Το 214 π.Χ., ύστερα από προδοσία, φυλακίστηκε και εκτελέστηκε. 5. Α. ο Συρακούσιος. Τραγικός ποιητής που έζησε στη διάρκεια των ελληνιστικών χρόνων. Έγραψε 10-14 τραγωδίες.